پایان نامه رابطه اعتقاد به خرافات و سلامت روان دانشجویان

پایان نامه جهت دریافت مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی با عنوان بررسی رابطه بین اعتقاد به خرافات و سلامت روان بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد اردبیل

مقدمه

خرافه در گوشه ای از باورهای عامیانه مردم هر کشوری و دارای کارکردهایی است. خرافه یک پدیده روحی اجتماعی می باشد که از هزاران سال پیش تاکنون در ذهن بشر چنان نفوذ کرده است که طرز تفکر او را تحت تاثیر سلطه خود درآورده به طوری که با غریزه او عجین شده و عقل و استعداد هم قادر نیست که در همه موارد بر غریزه تحت تسلط خرافات پیروز شود از این رو فرهنگ خرافات با جهل و توجیه غیر عقلانی از عملکرد بشر همراه می گردد. کلمه خرافات همواره با زمینه سیاسی و اجتماعی هر کشور پیوند دارد به همین جهت ارائه تعریف دقیق از آن به سختی امکان پذیر است. خرافه را هر نوع عقیده نامعقول و بی اساس تعریف کرده اند. حقوق دانان نیز برای تمایز قایل شدن بین خرافات از دیگر باورها به مفهوم انسان معقول متوسل می شوند و بر این اساس خرافه را چنین تعریف می کنند: هر عقیده و عملی که آدم های معقول و تحصیل کرده آن را خرافی می شناسند.

خرافات به معنی اعتقاد غیر منطقی به تاثیر امور ماورای طبیعت و خلاف عقل، علم و تجارب شهودی در امور طبیعی است. خرافه، به عبارت دیگر هر نوع اندیشه باطل و خلاف واقع است. معمولاً در خرافه رویدادها و حوادثی که باهم ارتباط منطقی ندارند، به یکدیگر ربط داده می شوند. خرافات به خصوص در زمان انحطاط جامعه و حکومت رشد کرده و توسط رهبران بی کفایت ترویج می شود تا هم بار مشکلات به نیروهی ماورایی نسبت داده شود و هم اینکه مردم به جای تلاش، اتحاد و مبارزه برای حل مشکلات خود دست به دامان نیروهای ماورایی شوند.

سوال پژوهش

در این پژوهش این سوال مطرح است: آیا بین سلامت روانی و خرافات اعتقاد وجود دارد یا نه؟ یا اینکه آیا آنها در زندگی خود از سلامت روانی بیشتر برخوردارند؟ و آیا در اعتقادشان به خرافات متفاوتند؟

سلامت روانی در دوره های مختلف زندگی

بیماری روانی یک اصطلاح عمومی است که برای توصیفناسازگاریبا محیط به کار می رود. به طوری که برای خود شخص ناسازگار و برای دیگران مشکلات و مضراتی ایجاد می کند. پیچیدگی روز افزون زندگی، بیش تر مردم را در هر مرحله از زندگی با یک عده مشکلات و ناساگاری ها مواجه ساخته که اگر به موقع از آن ها پیشگیری نشود و امکانات و خدمات بهداشت روانی تأمین نگردد مشکلات روانی و عاطفی و بیماری های جسمی شیوع پیدا می کند. در نتیجه عوامل محیطی یا فشار زندگی در هر مرحله ای در پیدایش ناسازگاری ها و اختلالات روانی بسیار مهم هستند زیرا وقتی زندگی بسیار پیچیده شود و افراد نتوانند خود را با مراحل زندگی وفق دهند و نتواند تعارض ها و فشارهای وارده بر خود را حل کند در نتیجه به ناسازگاری ها یا بیماری ها یا بیماری های روانی مبتلا می شوند.

تعریف خرافه

تعریف و توصیف خرافه اگر محال نباشد، دست کم امری بسیار سخت است؛ زیرا خرافه چارچوب و مرزهای روشن، حقیقی و ساحت های دیگر باور ندارد. عموما در تعریف خرافه آن را با مصادیق خرافه تحویل می برند و با ذکر مثال هایی سعی می کنند مفهومی ذهنی و کلی از آن به دست دهند- تعریف ذهنی- کلی، بدون آنکه دارای مرزهای شفاف و قابل انفکالی از سایرین باشد. ممکن اما کار ساز نیست. از سوی دیگر ، عموما در تعریف خرافه از آن به مثابه یک برچسب منفی استفاده می کنند، زیرا در تعریفشان از خرافه ، عنصر غیر قابل قبول و شدیدا منفی وجود دارد. که می تواند یک اندیشه و یک نگرشی را با اشکالات جدی رو به رو سازد. از این رو در تعریف خرافه ، نوعی ارزش داوری(مبتنی بر فرهنگ) و پیش داوری صورت می گیرد. در رویکرد دیگر، خرافه شناسی بیشتر بر فهم عرفیاستوار می شود. در این رویکرد تاکید می شود که در یک گروه و یا یک جامعه، برخی باورهای و اعمال خرافی پنداشته می شود که ممکن است همان باور و اعمال در جامعه دیگر، خرافی تلقی نشود،گویی معیار پیشینی برای تشخیص خرافه از غیر خرافه وجود ندارد و یا دست کم شاخص های تعیین کننده و به نحو دقیق، مرز بین خرافه گرایی را از غیر خرافه، نمی توان ترسیم کرد.

در مجموع می توان گفت: خرافه آن دسته از باورها و اعتقاداتی است که از نظر عقلا نیست عصری و مفروضات دوره ای، شعور عرضی، علم، عقل و تفسیری که از دین موجود است. امری بیهوده، مردود و نکته ای انحرافی محسوب می شود. کسی که از رویکرد شعور عرضی و یا عقلانیت عصری به باورها و معتقدات جامعه نظر می افکند دست کم مصادیق خرافات را آنچنان نمی بیند که آن فردی که از پنجره عقل و علم پدیده ها را بررسی می کند.

فهرست مطالب

مقدمه

بیان مسئله پژوهش

سوال پژوهش

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش

هدف کلی

هدف جزیی

فرضیه های پژوهش

تعاریف

متغیرهای پژوهش

چارچوب نظری

سلامت روانی چیست؟

نکات مشترک بین بهداشت روان و جسم

دیدگاه های مختلف در مورد سلامت روان

تاریخچه ی سلامت روان

معیارهای سلامت روان

هدف بهداشت روان

پیشگیری از بیماری های روانی

انواع پیشگیری

اصول سلامت روان

سلامت روانی در دوره های مختلف زندگی

سلامت روانی در دوران قبل از تولد و زمان تولد

بهداشت روانی در دوران شیرخوارگی و کودکی

بهداشت روانی دوران بلوغ( نوجوانی)

سلامت روانی در دورن بزرگسالی

سلامت روان در دوره سالمندی

رابطه سلامت جسمی با سلامت روانی

علامت شناسی در بیماری های روانی

مذهب و سلامت روان

ایمان و استرس

عبادات و نقش آن در سلامت روان

قرآن کریم و بهداشت روانی

عوامل مؤثر در تأمین سلامت روانی

نقش اجتماع در بهداشت روان

عوامل مؤثر بر بیماری های روانی

دیدگاه مکتب های روان شناسی درباره علل اختلال روانی

تعریف خرافه

- الگوهای سه گانه برای تعریف خرافه

مدل فهم دینی

مدل نگرشی مبتنی بر دین و گزاره های دینی

مدل فهم علمی

خرافهتحریف

- خرافه به مثابه خطای ادراکی

- باورهای قلبی و مقبولات ذهنی گذشته

احساسات و عواطف و خطای ادراکی

پیشینه پژوهش

مقدمه

جامعه آماری

نمونه و روش نمونه گیری

ابزار تحقیق

سلامت روان

خرافه گرایی

شیوه جمع آوری داده ها

روش تجزیه و تحلیل داده ها

آمار توصیفی

آمار استنباطی

بحث و نتیجه گیری

محدودیت های تحقیق

پیشنهادات

منابع و ماخذ