پایان نامه جایگاه زن در ترانه های محلی

پایان نامه جایگاه زن در ترانه های محلی

چكیده :

پژوهش مزبورباهدف تحلیل جایگاه زن درترانه های محلی انجام پذیرفته وبر شناخت موقعیت وجایگاه فرهنگی ، اجتماعی ، خانوادگی و اقتصادی زنان درترانه های محلی ازمنظر جامعه شناسی نظر دارد.

این پژوهش به دنبال این سوالات بوده است تصویر زنان درموضوعات فرهنگی ، اجتماعی،‌خانوادگی و اقتصادی )‌به چه صورت نمایان شده است ؟

آیا كلیشه های تبعیض جنسیتی در مقوله های (فرهنگی ،‌اجتماعی ،‌خانوادگی واقتصادی ) وجود دارد ؟

آیازبان این ترانه ها در حوزه معنایی زبان جنسیت گرا است ؟

جمعیت آماری در این پژوهش كلیه ترانه های محلی (مرتبط با زنان )‌لری وتركی در استان فارس بوده است ، كه نمونه آماری بااستفاده از روش نمونه گیری در دسترس از بین نه دسته ترانه‌های محلی (كودكانه ها ، ترانه های حماسی ،‌ترانه های سوگ ، شایسته ها و ناشایستها ،‌
ترانه های طلب ،‌عاشقانه ها ، ترانه های طنز،‌ترانه های كار وترانه های شاد )‌پنج دسته از ترانه های محلی (لالایی ها ، ترانه های طنز ، ترانه های كار ، عاشقانه ها وترانه های شادی )‌انتخاب گردید كه درمجموع 684 مصرع به عنوان واحد ضبط در نظر گرفته شد.

ابزار اندازه گیری در این پژوهش تكنیك تحلیل محتوا (كمی وكیفی )‌می باشد .

نتیجه ایی كه از این پژوهش گرفته شد ، بدین قرار است كه در ترانه های محلی دو قوم لر و ترك استان فارس تبعیض جنسیتی مشاهده گردید و زبان این ترانه ها (در حوزه معنایی )‌زبانی جنسیت‌گرا است .

اصطلاحات كلیدی:جایگاه زنان ، ترانه های محلی

مقدمه

ادبیات توده یکی از عناصر تشکیل دهنده فرهنگ است، که در حوزه فولكلور [1]جای می گیرد و بازگو کننده افکار و احساسات اقشار مختلف جامعه  است . ادبیات، سینه به سینه تصویرهای عینی و اندیشه های برخاسته از زندگی،  جهان بینی و زیبایی شناسی شاعران عوام است . ادبیات مردم دارای اشکال و صورتهای گوناگون است و ترانه ها،  ضرب المثل ها،  قصه ها،  ملتها  و افسانه ها را در بر می گیرد . هر اجتماعی برای بیان افکار و اندیشه ها و عواطف از زبان خاص خود بهره می گیرد،  سرایندگان ادبیات گفتاری معمولاً از مردمان گمنام و بی سوادی هستند،  که شالوده آثار معنوی روستا نشینان را بنیان می نهند،  به گونه ای که با ارزش های مسلط جامعه هماهنگ است . مفاهیم عام در ترانه های محلی شور زندگی،  آرمانها و آرزوها،  دلدادگی و عشق،  اندوه و جدایی،  پایداری در عهد و پیمان،  تلاش و سختی کار روزانه است،  که در نسلهای پی در پی این فکر تداوم یافته است . با مطالعه و بررسی ترانه های محلی، می توان منش و روحیات اجتماعی را در گذر زمان مورد تتبع وشناسایی قرار داد،  بدین سان با تعمق و کاوش در مضامین  ترانه های  عامیانه
می توان به رویدادهای اجتماع و فرهنگی دوران گذشته پی برد و با افکارو احوال مردمان آشنا شد . در ترانه،  آفاق مضمون بسی گسترده است و همه آن پدیده ها و آثاری را که خالق ترانه در پیرامون هستی خود با آنها رویاروست،  شامل می‌شود . هنگامی که از فرهنگ مردم اجتماعی سخن به میان می آید،  در واقع سخن از افسانه ها، عقاید و آداب،  ترانه ها،  مذهب،  بازیها، رسومات و هزاران پدیده آشکار و نهان دیگر اجتماعی است ؛ که بازگو کننده حقیقی اندیشه و احساسات یک قوم است .

با بررسی ادبیات شفاهی ( ترانه ها ) می توان به شناخت افراد جامعه ای یا اهل ایل و طایفه ای پرداخت که فکر طبیعی خود را،  درباره واقعیات،  اتفاقات،  حوادث و مراسم محلی به کار برده اند و شرح هر یک را با بیان ساده و عامیانه به صورت فولکلور،  از خود باقی گذارده اند ؛ که بیانگر اثر واقعه برمردم،  احساسات،  نظرات،  عواطف آنها نسبت به رویدادها و اعتقادات آنهاست . موضوع رساله حاضر،  جستجوی جایگاه زنان به عنوان نیمه اجتماع است،  که با تعمق و تتبع در قلمرو ترانه ها می توان جایگاه فرهنگی،  اجتماعی،  خانوادگی،  اقتصادی زنان را در جامعه مورد تحقیق جستجو کرد .

این پژوهش، شامل پنج فصل است،  نخستین فصل به کلیات پژوهش اختصاص دارد،  فصل دوم، به ادبیات نظری و پیشینه پژوهش پرداخته است،  در فصل سوم به روش شناختی پژوهش پرداخته است،  فصل چهارم مربوط به تجزیه و تحلیل داده ها می باشد . و  فصل پایانی پژوهش را فصل پنج تشکیل می دهد که به نتیجه گیری و پیشنهادات پرداخته است،  با این امید که پرتوی بر تحلیل جایگاه زن در ترانه های محلی افکنده باشد .

[1] - folk lere

 فهرست

چکیده :   ۲
مقدمه   ۳
۱-۱ بیان مساله   ۵
۱-۲ پرسش های پژوهش   ۷
۱-۳ اهمیت و ضرورت پژوهش در این قلمرو   ۸
۱-۴ هدف های پژوهش   ۱۰
۱-۵ تعریف مفاهیم   ۱۱
بخش اول   ۱۳
۱-۲مروری برمفاهیم نظری   ۱۳
۲-۱-۱ ادب وادبیات   ۱۳
۲-۱-۲ ادبیات شفاهی و عامه   ۱۳
۲-۱-۳ تاریخچه جمع آوری فولکور   ۱۷
۲-۱-۴ قلمرو فولکلور   ۱۹
۲-۱-۵ فولکلور و مردم شناسی   ۲۰
۲-۱-۶ فولکلور و باستان شناسی   ۲۱
۲-۱-۷ نظریات فولکلور شناسی   ۲۱
۲-۱-۸ وابستگی و تعلق  فولکور   ۲۳
۲-۱-۹ بررسی لغوی ترانه   ۲۴
۲-۱-۱۰ تقسیم بندی سنتی ترانه   ۲۵
۳- قالب های دیگر :   ۲۷
۲-۱-۱۱ ترانه های محلی   ۲۸
۲-۱-۱۲ بررسی ترانه های محلی   ۳۲
۲-۱-۱۳ خاستگاه ترانه و نخستین نغمه های ایران   ۳۳
۲-۱-۱۴ ترانه های محلی در کشورهای دیگر   ۳۶
۲-۱-۱۵ کوچ ترانه ها   ۳۶
۲-۱-۱۶ محتوای ترانه ها   ۳۷
۲-۱-۱۷ انواع ترانه ها   ۳۹
۲-۱-۱۸ زبان ها و لهجه های ایرانی   ۵۰
۲-۱-۱۹ پیوند شعر و موسیقی   ۵۰
۲-۲ سیر تاریخی سیمای زن   ۵۶
۲-۲-۱ سیمای زن در اساطیر   ۵۶
۲-۲-۲ سیمای زن در دوره باستان   ۵۷
۲-۲-۳ زن در ایران پیش از ورود اقوام مهاجر   ۵۸
۲-۳ ادبیات نظری   ۶۰
۲-۳-۱ زیبا شناسی فمینیستی   ۶۰
۲-۳-۲ نقد ادبی فمینیستی   ۶۴
۲-۳-۲-۲- نقد ادبی فمینیستی، انگلیسی – آمریکایی   ۶۶
۲-۳-۲-۲-۱ ویرجینیاوولف   ۷۵
۲-۳-۲-۳ نقدادبی  فمینیسیتی فرانسوی   ۷۶
۲-۳-۲-۳ -۱ ژاک لاکان   ۷۷
۲-۳-۲-۳-۲ هلن سیکسو   ۷۸
۲-۳-۲-۳-۳ ژولیا کریستوا   ۷۸
۲-۳-۲-۳-۴ لوس ایریگاری   ۷۹
۲-۳-۲-۳-۵ ژاک دریدا   ۸۰
۲-۳-۳ زبان و فرهنگ   ۸۰
۲-۳-۳-۱ جنسیت زدگی در زبان   ۸۱
۲-۳-۳-۱-۱ جنسیت زدگی در حوزه معنا :   ۸۲
۲-۳-۳-۱-۲ نام گذاری و مرکزیت دو گانه    ۸۲
۲-۳-۳-۲ نظریه جبرگرایی زبانی   ۸۳
۲-۳-۴ بررسی و نقد نظریه ها  وانتخاب چارچوب نظری   ۸۴
نظریه زیباشناسی فمینیستی   ۸۴
نقد ادبی فمینیستی   ۸۴
جنسیت زدگی در حوزه معنا :   ۸۵
۲-۳-۵ مقوله های موجود در ترانه های محلی   ۸۷
۲-۳-۶ مفاهیم کلیدی در بررسی و نقد ترانه های محلی   ۹۴
۲-۴ نقش جامعه و فرهنگ در تعیین رفتار   ۹۷
۲-۴-۱ جامعه پذیری  جنیستی :   ۹۸
۲-۴-۲ درونی سازی، پذیرش   ۱۰۰
۲-۴-۳ نابرابری جنسیتی   ۱۰۱
۲-۴-۴ نظریه های نا برابری جنسیتی   ۱۰۱
۲-۴-۴-۱ نظریه قشربندی جنسیتی راندل کالینز :   ۱۰۱
۲-۴-۴-۲  نظریه نابرابری  جنسیتی چافتز    ۱۰۵
۲-۴-۴-۲-۱ دگرگونی خود آگاهانه  لایه بندی جنسیتی   ۱۰۶
۲-۴-۴-۲-۲ دگرگونی آگاهانه لایه بندی جنسیتی   ۱۰۷
۲-۴-۴-۳  نظریه نابرابری جنسیتی بلوم برگ    ۱۰۸
۲-۴-۴-۴ نظریه طرح واره های جنسیتی ساندرایم    ۱۰۹
۲-۴-۴-۵ نظریه بوردیو   ۱۱۱
۲-۴-۴-۶ نظریه سیمسون دوبوار   ۱۱۲
۲-۴-۴-۷ نظریه مارگارت مید   ۱۱۲
۲-۴-۴-۸-۱ نظریه فمینیستی لیبرال   ۱۱۳
۲-۴-۴-۸-۲ نظریه فمینیستی روان کاوی   ۱۱۴
۲-۴-۴-۸- ۳نظریه فمینیستی  رادیکال  / انقلابی :   ۱۱۵
۴-۴-۴-۸-۴ نظریه فمینیستی مارکسیتی   ۱۱۷
۴-۴-۴-۸-۴-۱ نظریه میشل بارت   ۱۱۷
۲-۴-۴-۸-۴-۲ نظریه انگلس   ۱۱۸
۲-۴-۴-۸-۵ نظریه فمینیستی  سوسیالیستی   ۱۱۸
۴-۴-۴-۸-۵-۱ نظریه سیلویا والبی    ۱۱۹
۲-۴-۴-۸-۶ نظریه جامعه شناسی فمینیستی   ۱۱۹
۲-۴-۴-۸-۶-۱ ( کنش متقابل در سطح خرد )   ۱۱۹
۲-۴ عمل واکنشی در برابر عمل هدفدار :   ۱۲۰
کنش متقابل متناوب در برابر کنش متقابل دایمی :   ۱۲۰
فرض نابرابری در برابر فرض برابری   ۱۲۱
معانی قشربندی شده در برابر معانی مشترک :   ۱۲۱
- الزام در برابر انتخاب درموقعیت های معنا سازی :   ۱۲۲
۴-۴-۴-۸-۶-۲ ذهنیت   ۱۲۲
- قضیه  ایفای نقش وادارک  دیگری :   ۱۲۲
- ملکه ذهن  شدن هنجارهای اجتماع :   ۱۲۳
- ماهیت  خود به عنوان یک کنشگر اجتماعی   ۱۲۳
- آگاهی از زندگی روزانه   ۱۲۴
۲-۴-۴-۹ نظریه های کاتب کلاسیک راجع به نابرابری جنسیتی   ۱۲۴
۲- ۴-۴- ۹-۱ نظریه کارکرد گرایی    ۱۲۴
۲-۵ پیشینه تحقیق   ۱۲۸
۲-۵-۱ فعالیتهای تجربی مشابه   ۱۲۸
۲-۵-۲ خلاصه وبررسی و نقد پژوهش های صورت گرفته :   ۱۳۴
۳-۱ طرح تحقیق :   ۱۳۷
۳-۲ تکنیک  تحلیل محتوا :   ۱۳۷
۳-۲-۱ تاریخچه تحلیل محتوا .   ۱۳۷
۳-۲-۲ تعریف تحلیل محتوا :   ۱۳۹
۳-۲-۳ مراحل تحلیل محتوا   ۱۴۰
۳-۲-۴ انواع تحلیل محتوا :   ۱۴۳
۳-۳ جمعیت آماری :   ۱۴۴
۳-۴ نمونه آماری :   ۱۴۴
۳-۵ روش نمونه گیری :   ۱۴۴
۳-۶ روش جمع آوری داده ها :   ۱۴۴
۳-۷ واحدهای تجزیه و تحلیل :   ۱۴۵
۳-۸ مقوله های تحلیل محتوا :   ۱۴۵
۳-۹ شیوه تجزیه و تحلیل داده ها :   ۱۴۵
مقدمه   ۱۴۶
۴-۱ تحلیل کمی   ۱۴۶
بخش دوم   ۱۵۸
۴-۲ تحلیل کیفی   ۱۵۸
۴-۲-۱ تحلیل مقوله های فرهنگی   ۱۵۸
۴-۲-۲ تحلیل مقوله‌های اجتماعی   ۱۶۷
۴-۴-۲-۲-۱ زیبایی   ۱۶۸
۴-۲-۲-۲-۲ علم و دانش   ۱۷۰
۴-۲-۲-۲-۵ باکره بودن   ۱۷۱
۴-۲-۲-۳ نظارت اجتماعی:   ۱۷۲
۴-۲-۳ تحلیل مقوله‌های خانوادگی   ۱۷۶
۴-۳-۴ تحلیل مقوله‌های اقتصادی   ۱۸۱
۵- ۱خلاصه پژوهش   ۱۸۳
۵-۲ نتیجه گیری   ۱۸۴
۵- ۲-۱ بررسی پرسش های  مقوله فرهنگی:   ۱۸۴
۵-۲-۲ بررسی پرسش های مقوله اجتماعی   ۱۸۵
۵-۲-۳ بررسی پرسش های مقوله خانوادگی   ۱۸۶
۵-۲-۴ بررسی پرسش های مقوله اقتصادی   ۱۸۶
۵-۲-۵ بررسی وجود کلیشه های تبعیض جنسیتی در مقوله های فرهنگی ، اجتماعی ، خانوادگی، اقتصادی در ترانه ها و وجود جنسیت زدگی در حوزه معنای ترانه ها با توجه به چهارچوب نظری پژوهش :   ۱۸۷
۵- ۲-۶ بررسی برخی از نظریات نابرابری جنسیتی در گستره ترانه های محلی :   ۱۸۷
۵-۲-۷ بررسی نتایج پژوهش با دیگر پژوهش صورت گرفته  در این زمینه   ۱۸۹
۵-۳ پیشنهادات   ۱۹۲
۵-۳-۱ چند پیشنهاد به پژوهشگران آینده :   ۱۹۲
۵-۴ محدودیت‌ها و مشکلات   ۱۹۳
سخن  پایانی :   ۱۹۶
منابع   ۱۹۷