تحقیق تاثیر یارانه ها بر اقتصاد

تحقیق دانلودی بررسی تاثیر یارانه ها بر اقتصاد

تعریف یارانه : یارانه هر گونه پرداخت انتقالی را گویند که به منظور حمایت از اقشار کم درآمد و بهبود توزیع درآمد، از محل خزانه دولت و هر آنچه که می تواند به خزانه دولت واریز گردد به صورت نقدی و یا جنسی به خانوارها و تولید کنندگان کالا و خدمات تعلق می گیرد.

یارانه مستقیم نقدی : یارانه ای که بصورت پرداخت نقدی و به منظور افزایش درآمد خانوارهای هدف اعمال می شود.

یارانه مستقیم ارزشی : یارانه ای است که بصورت اعطای کالابرگ با ارزش خاص برای مصارف خاص به خانوارهای هدف پرداخت می شود.

یارانه غیر مستقیم : یارانه ای است که بصورت تعیین قیمت کالا و خدمات به میزانی کمتر از قیمت واقعی آن تعیین و اعمال می شود و اصولا مورد استفاده عموم مردم قرار می گیرد.

یارانه به معنی کمک رایگان و اعانه (مالی) دولت به مردم در زمانهای خاص می باشد. به عبارت دیگر یارانه عبارت است از نوعی حمایت دولت از قشر خاص در زمانهای خاص به منظور تامین رفاه اجتماعی یا توسعه ملی از طریق کاهش هزینه ها و یا پایین آوردن قیمت تمام شده یک کالا.

در واقع اقدامی که دولت مبذول داشته، پس از چند دهه استفاده از یارانه های غیر مستقیم، این یارانه ها حذف شدند و یارانه های مستقیم جای آنها را گرفتند.

نکته ای که کاملا در جامعه نمود پیدا می کند این است که دولت ها ناچار به مداخله در برخی امور و اتخاذ سیاست های خاص و استفاده از ابزارهای مناسب می باشند. این مداخله گاهی در راستای پیشبرد سیاست های اقتصادی مانند تولید و مصرف محصولات داخلی یا صادرات می باشد و گاهی درحوزه سیاست های اجتماعی که معمولا با هدف رفاه عمومی به طور اعم و حمایت از گروه های آسیب پذیر به طور اخص برقرار می شود. از این رو دولت ها به منظور دستیابی به اهداف فوق، علاوه بر پرداختن به امور تأمین اجتماعی، از رویکردهای رفاه اجتماعی که یکی از ابزارهای آن یارانه است نیز بهره می گیرند.

اقتصاد ایران بیمار است این جمله را احتمالاَ هر جایی که علمی و غیر علمی، دلسوزانه و مغرضانه و ... درباره اقتصاد ایران و مشکلات آن صحبت می شود، شنیده ایم. نرخ تورم و بیکاری دو رقمی، عدم ثبات اقتصادی و بهره وری پایین و نظایر اینها مواردی است که در تأیید این بیماری معمولاَ گفته می شود. اما سوال اصلی اینجاست که آیا دلایل اصلی این بیماری این مواردند؟ یا اینها خود موانعی واسطه ای هستند؟ چاره چیست؟ برای حل این موارد چه باید کرد؟

در تمامی کشورهای جهان از مهمترین اهداف دولت ها ایجاد رفاه عمومی به طور عام و گروهای آ سیب پذیر جامعه به طور خاص می باشد لذا دولت ها به منظور دستیابی به اهداف فوق، علاوه بر پرداختن به امور تأمین اجتماعی، از یارانه که یکی از ابزارهای تأمین اجتماعی است بهره می گیرند. از طرفی گزارش های نگران کننده ای از سوی بانک جهانی، نهادهای پژوهشی داخلی و حتی خود دولت در مورد وضعیت اقتصاد کشود در صورت ادامه روند فعلی به گوش می رسد. دولت تأکید دارد که با وضع موجود در اقتصاد ایران و سهم بالای یارانه ها تا 2 سال آینده نمی تواند بودجه را ببندد. طبق آمار بانک جهانی ایران تا 15 سال آینده یعنی سال 1404 به جمع وارد کنندگان نفت می پیوندد...

تجربه هدفمند کردن یارانه ها در دیگر کشورها

بررسی نشان می دهد که در حرکت از کشورهای کمتر توسعه یافته به سمت کشورهای در حال توسعه، در حال گذار و کشورهای با درآمد متوسط و توسعه یافته، پرداخت یارانه نقدی متداول تر می شود.

بر اساس تخمین سازمان جهانی کار در سال 2000، بیش از 80 درصد جمعیت کشورهای صنعتی از شکل خاصی از یارانه نقدی برخوردار بوده اند در حالی که در کشورهای آسیایی و آفریقایی تنها 10 درصد جمعیت یارانه نقدی دریافت می کنند.

این رقم برای کشورهای آمریکای لاتین 15 درصد تا 60 درصد ، برای کشورهای با درآمد متوسط و شمال آفریقا 20 درصد تا 25 درصد و برای کشورهای در حال گذار اروپای شرقی 50 تا 80 درصد جمعیت است.

در میان کشورهای در حال توسعه، تنها کشورهای معدودی آن هم فقط ، کمتر از یک درصد تولید ناخالص داخلی خود را به شکل نقدی در اختیار شهروندان بی بضاعت قرار می دهند، در حالی که این نسبت در کشورهای OECD به طور متوسط به 8 درصد می رسد.

در کل یارانه های نقدی در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای در حال گذار و کشورهای توسعه یافته از حجم پایینی برخوردار است.

مهمترین دلیل این امر، محدودیت منابع دولتی در کشورهای در حال توسعه است. ضمن اینکه سیاستگذاران این کشورها اولویت خود را بیشتر بر هزینه های عمومی قرار می دهند که محدودیتهای ساختاری رشد اقتصادی را کاهش می دهد و اولویت کمتری را به نظام هایی می دهند که منجر به تقویت تقاضای مصرف کننده و یا انتقال درآمد می شوند.

از نظامهای بیمه های اجتماعی مبتنی بر پرداخت های نقدی را نمی دهد. در بیشتر کشورهای در حال توسعه، تعداد زیادی از افراد فقیر معاش خود را از فعالیت در بخش های غیر رسمی به دست آورده و این مهم اجرای نظام های دولتی که مبتنی بر درآمدهای قانونی و همکاریهای اجباری هستند را مشکل می سازد...